Reklam gelirleri çakıldı... Dijital medya, geleneksel medyayı yuttu!

Reklam+gelirleri+%C3%A7ak%C4%B1ld%C4%B1...+Dijital+medya,+geleneksel+medyay%C4%B1+yuttu%21;
ABONE OL

Covid-19’un etkisi ile beraber Türkiye reklam pazarı yönünü sosyal medyaya çevirdi. Geleneksel medyadan kaçan ilanlar, sosyal medyaya kayarken, sosyal medya ünlüleri bir ürün paylaşımı başına 100 bin TL’ye varan rakamlar kazanıyor. Geleneksel medya ise azalan gelirlerini tasarruf ile düzeltme yoluna gitti.

Erdinç Akkoyun / Serbest Gazeteci

[email protected]

 

Tiraj, reyting ve tıklanma üzerine bir dünya kuran medya, son dönemde sosyal medyanın kendi ünlülerini yaratmasıyla beraber büyük bir çıkmaza girdi. Önceki yıllarda tüm dizilerin, filmlerin finansörlüğünü yapan, haberleri de kendi tekeline alan geleneksel medya, hem Türkiye'de hem de dünyada reklam gelirlerinin bu yıl Covid-19'a bağlı olarak azalmasıyla da beraber zor günler yaşamaya başladı. Türkiye'de 1.1 milyar dolarlık reklam pastasından aslan payını yüzde 70 oranında TV'ler alırken ve geri kalan kısım da yazılı basın ve dijital medya arasında paylaştırılırken, bu yıl durum değişti. Türkiye'de ve dünyada sosyal medya ünlüleri büyük kuruluşlarla reklam anlaşmaları imzalamaya başladı. İlk olarak bir hikaye paylaşımı için kapıyı 5 ile 10 bin dolardan açan sosyal medya ünlüleri, evde kal döneminde giderek sosyal medya kullanımının artmasıyla beraber bir reklam mecrası haline geldi. 

İlgi Dijitale Kaydı

Araştırmalara göre evde kal döneminde Türkiye’de ve dünyada en çok reklam ücreti kazanan medya grubu İnstagram oldu. Yüz binlerce fenomene ve yüz milyonlarca takipçiye ev sahipliği yapan Instagram’da dünyada pandeminin başladığı Şubat ayından itibaren reklamlarda ciddi artış kaydedildi. Instagram üzerinde yapılan bir araştırma, markaların satış yüzdelerinin sosyal medya ile nasıl değiştiğini de ortaya koydu. Araştırmadaki sonuçlara göre, “İnsanların yüzde 90’ı Instagram’da bir işletmeyi takip ediyor”, “Alışveriş yapanların yüzde 70’i yeni ürün keşfetmek için Instagram’a geliyor”, “İnsanların yüzde 87’si bir ürün satın alırken influencer’ların yani sosyal medya ünlülerinin onlara ilham verdiğini söylüyor”, “130 milyon kişi Instagram akış, alışveriş ve video üzerinden ürün etiketlerine tıklıyor”, “Covid-19 pandemisi sürecinde online alışveriş hız kazandı. Dünya genelinde insanların yüzde 85’inin online alışveriş yaptığı tahmin ediliyor.”

100 bin TL Kazanıyorlar

Türkiye’de bir sosyal medya ünlüsü yaptığı Instagram ya da Facebook hikaye paylaşımlarından 20 bin ile 100 bin TL arası para kazanıyor. Öte yandan yine sosyal medya ünlüsü paylaşımını yaptığı ürünlerin de sahibi oluyor. Otel konaklamaları, uzun süreli araç tahsisi ve giysi ile kozmetik ürünleri hediyeleri gibi maddi değeri yüksek olan pek çok mal ve hizmet de reklam karşılığı olarak veriliyor.

Reklamlar Kesildi

Geleneksel medyada ise Türkiye’de reklamcılık zor günler yaşıyor. Mart ayında Türkiye’de ilk Covid-19 pozitif vakasının görünmesi ardından da evde kal süreci ile beraber başta tatil olmak üzere, ulaşım, akaryakıt, cafe, restoran gibi pek çok alandaki ilanlar geleneksel medyadan çekildi. Aynı zamanda bu dönemde oldukça fazla iş yapan zincir marketler ise mevcut reklamlarını azaltma yoluna gitti. İşleri yolunda olan birçok firmanın da yine reklam bütçelerini kısması sonucunda Türkiye’deki büyük medya kuruluşlarında kemer sıkma politikası uygulanmaya başladı. Bunun sonucu olarak da bu kuruluşlar 2020 yılındaki istihdam hedeflerinin gerisinde kaldı. Aynı zamanda başta ulaşım olmak üzere, yemek ve diğer giderlerden de tasarruf yoluna gidildi.

Medyada Sarsıntı Bekleniyor

Henüz 2020 reklam pastasına ilişkin veriler ortaya çıkmamasına karşın, merkezi ABD’de olan Instagram, Facebook ve Twitter reklamlarının bu yıl Türkiye’deki geleneksel medya reklamları ile boy ölçüşecek seviyeye gelmesi bekleniyor. Bu da ilerleyen dönemde yükselişte olan döviz kurlarının da etkisiyle beraber geleneksel medyada büyük işten çıkartmalar, program bütçelerinde kısıntılara gidilmesi şeklinde birçok tedbirin alınmasını ihtimalini doğuruyor.

Para İçin Büyük Yarış

Türkiye’deki TV’lerde reyting yarışı prime time denilen en çok izlenen saatler olan 20.00 ile 23.00 arasındaki reklamın saniyesinden kazanılacak 10 bin TL için gerçekleştiriliyor. Buna göre en çok reytingi alan yapıma verilen reklamlar o günkü izlenme oranı ile hesaplanarak 4 ile 10 bin TL arasındaki bir fiyat ile ücretlendiriliyor. Maç ve haber yayını arasındaki reklamlardan ise 1.000 TL’den hesaplanıyor. Aynı şekilde ulusal gazetelerden en büyüklerinin ilan bedelleri ise 5 ile 50 bin TL arasında değişen fiyatlarla satılıyor. Yine ilanın bölgesel mi ulusal mı alanda çıkacağı, hangi sayfada yayınlanacağı gibi unsurlar da fiyatı değiştiriyor. 

twitter takip